به نقل از دنیای اقتصاد:
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه شامگاه دوشنبه به کاهش شدید ارزش لیر (واحد پول ملی ترکیه) واکنش نشان داد.
وی که در نشست کابینه صحبت می‌کرد، گفت: «ما مصمم هستیم که از طریق سرمایه‌گذاری، تولید، اشتغال زایی، هر چیزی را که صحیح است برای کشورمان انجام دهیم و سیاست اقتصادی ترکیه بر اساس صادرات بنا نهاده شده است».
رئیس جمهور ترکیه اضافه کرد: «به عنوان دولتی که دارای شناخت و تجربه برای اداره بحران‌های مالی است، ما مصصم به غنیمت شمردن از فرصت دوران بحرانی که جهان در آن قرار دارد، هستیم».
اردوغان در ادامه سخنانش گفت: «افزایش قیمت‌ها در نتیجه افزایش قیمت ارز به طور مستقیم بر سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال‌زایی تاثیری نخواهد گذاشت و نرخ رقابتی ارز منجر به افزایش سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال خواهد شد».
رئیس جمهور ترکیه همچنین با اشاره به درگیر شدن ترکیه در جنگ اقتصادی گفت که این کشور از این جنگ پیروز بیرون خواهد آمد.
اردوغان متعهد شد به کسانی که وی آنها را فرصت طلب توصیف کرده، اجازه ندهد که از کاهش قیمت لیر سوء استفاده کنند.
رئیس جمهور ترکیه در این سخنرانی قول داد که کاهش شدید ارزش پول ملی این کشور، باعث افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها نشود.
تنها ساعتی پس از این سخنرانی اردوغان، ارزش لیر ترکیه باز هم سقوط کرد و هر دلار آمریکا تقریبا معادل 11.46 لیر شد که رکورد تازه‌ای در سقوط ارزش پول ملی ترکیه به شمار می‌آید.
از سوی دیگر در شرایطی که سقوط ارزش لیر و گرانی در ترکیه باعث برپایی تظاهرات شده، رهبران احزاب اپوزیسیون به شدت عملکرد حزب حاکم عدالت و توسعه و رئیس‌جمهور این کشور را آماج انتقادات خود قرار داده‌اند.
سران احزاب اپوزیسیون ترکیه روز پنجشنبه گذشته در واکنش به ثبت رکورد جدید سقوط ارزش لیر در برابر دلار، خواستار برگزاری فوری انتخابات در این کشور شدند.
کمال قلیچ‌دار اوغلو رهبر «حزب جمهوری‌خواه خلق» ترکیه در پیامی توییتری خطاب به رئیس‌جمهور این کشور نوشت: «اردوغان! انتخابات فورا (برگزار کن)».
کمال قلیچ‌دار اوغلو رهبر اصلی‌ترین رقیب حزب حاکم عدالت و توسعه نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «هابرترک» این کشور باز هم درخواستش برای برگزاری انتخابات زودهنگام را تکرار کرد.
به گفته او، پیشنهاد رجب طیب اردوغان برای کاهش نرخ بهره به منظور تقویت صادرات و سرمایه‌گذاری در ترکیه نشان داد که او «کاملا از واقعیت جدا شده است» چرا که مردم ترکیه خواهان برگزاری انتخابات زودهنگام هستند.
رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه افزود: «دیگران برای ۵۰ تا ۱۰۰ سال آینده برنامه‌ریزی می‌کنند و ما حتی نمی‌توانیم بگوییم فردا چه اتفاقی خواهد افتاد. دولت (حاکم) خواهان این است که بعد از درست کردن اقتصاد وارد انتخابات شود. این کاملا زاییده تخیل آنها است».
اظهارات تند سران اپوزیسیون ترکیه علیه اردوغان و حزب عدالت و توسعه در شرایطی مطرح شده که طی روزهای اخیر سقوط ارزش لیر و گرانی‌ها بارها خبرساز شده است.
روز جمعه گذشته هزاران نفر در ازمیر ترکیه در اعتراض به گرانی، تورم و سقوط ارزش پول ملی تظاهرات کردند. این تظاهرات بعد از آن رخ داده که ارزش واحد ملی پول ترکیه (لیر) در برابر دلار در سراشیبی سقوط قرار گرفته ارزش لیر ترکیه روز جمعه گذشته ۱۰.۹۱ لیر در برابر ۱ دلار رسیده بود.
در حقیقت تورم یعنی افزایش سطح عمومی قیمت کالا و خدمات در یک سال.
در اقتصاد برای محاسبه تورم، کل کالاها و انواع خدمات را به ۱۲ گروه اصلی و ۳۵۹ نوع کالا و خدمات تقسیم کرده‌اند که در ۷۵ شهر منتخب ارزیابی می‌شوند و هریک براساس سهمی که در سبد مصرفی خانوار دارند،
در شهریور سال ۹۲ در اقتصاد ایران نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه به بیش از ۴۵ درصد و نرخ تورم سالانه به بیش از ۳۵ درصد رسید. مفهوم تورم ۳۵ درصد سالانه این است که قیمت خدمات و کالاهایی که در سبد مصرفی خانوار وجود دارد نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۵ درصد افزایش داشته است. به همین قیاس مفهوم نرخ تورم برای مثال حدود ۱۱ درصد فعلی این است که میانگین قیمت اقلام موجود در سبد مصرفی خانوار، نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۱ درصد افزایش یافته، نه اینکه کاهش پیدا کرده باشند.
نرخ تورم را می‌توان به خودرویی تشبیه کرد که در سال ۹۲ مثلا با سرعت ۳۵ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کرده و اکنون با سرعت حدود ۱۱ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند؛ در حقیقت این خودرو متوقف نشده، بلکه سرعت آن به‌شدت کاهش یافته است. درباره تورم نیز افزایش قیمت‌ها متوقف نشده‌اند، بلکه شیب افزایش عمومی آنها از ۳۵ درصد به ۱۱ درصد کاهش یافته و اکنون قیمت‌ها سالانه ۱۱ درصد افزایش پیدا می‌کنند.
غیر از نرخ تورم، موضوعی به نام گرانی نیز وجود دارد که از نظر روانی تأثیر بیشتری بر مردم دارد؛ برای نمونه قیمت میوه، برنج، روغن یا مثل این‌روزها، قیمت شکر در مقاطعی به هر دلیل افزایش ناگهانی پیدا می‌کند، مردم به اشتباه این گرانی‌ها را به افزایش نرخ تورم نسبت می دهند؛ و این درست نیست، چرا‌که قیمت کالاهای دیگر در این زمان افزایش نیافته و چه بسا قیمت برخی از آنها کاهش نیز یافته باشد.
زمانی کاهش نرخ تورم از سوی مردم احساس خواهد شد که تولید داخلی افزایش پیدا کند، پول ملی تقویت شود و دریافتی مردم ارزش داشته باشد. این مسئله در کشوری مانند چین اتفاق افتاده، کشوری که ۳۰ سال توانسته رشد اقتصادی دو رقمی داشته باشد، درحالی‌که اقتصاد ایران در سالهای اخیرمیانگین رشد اقتصادی کمتر از چهار درصد و نرخ بی‌کاری دو رقمی را تجربه کرده است. در این شرایط نمی‌توانیم انتظار تقویت پول ملی و کاهش ارزش ارز را داشته باشیم.